تجزیه ژنتیکی مقاومت به گل جالیز در توتون های شرقی

برای مطالعه ژنتیک مقاومت به گل جالیز 6 لاین توتون¬ شرقی با واکنش متفاوت به صورت طرح دی¬آلل 6×6 یک طرفه تلاقی داده شد ¬و در بهار سال 1391 بذور 15 هیبرید f1 به همراه 6 والد (جمعاً 21 ژنوتیپ) در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات توتون ارومیه در شرایط گلدانی کشت گردید. برای ارزیابی مقاومت به گل جالیز صفات طول و عرض برگ، عملکرد وزن ترو وزن خشک برگ، طول و قطر ساقه، وزن تر و وزن خشک ریشه، وزن تر و وزن خشک ساقه، تعداد برگ، تعداد گل جالیز جوانه زده، وزن تر و وزن خشک گل جالیز اندازه گیری شد. تجزیه واریانس برای صفات مذکور حاکی از وجود تفاوت¬های معنی¬دار بین ژنوتیپ¬های توتون شرقی بود لذا مبادرت به تجزیه های دی¬آلل گردید. برای تجزیه دی¬آلل از روش 2 مدل b گریفینگ استفاده شد. برای برخی از صفات از جمله طول و قطر ساقه مقادیر ترکیب پذیری عمومی (gca) و برای برخی از صفات از جمله تعداد و وزن خشک گل جالیز مقادیر ترکیب پذیری خصوصی (sca) معنی¬دار بود. برای بعضی از صفات از قبیل وزن تر برگ هم ترکیب پذیری عمومی و هم خصوصی معنی دار بودند دراین حالت ضریب بیکر محاسبه شد. در مواردی که مقادیر ترکیب پذیری عمومی معنی دار شد اثرات افزایشی ژنها در شکل گیری آن صفات بیشتراز اثرات غیرافزایشی ژنها نقش دارد. بنابراین به نظر می¬رسد انتخاب برای آن صفات موفقیت آمیز باشد. معنی دار بودن ترکیب پذیری خصوصی حاکی از بالا بودن سهم قابل توجه واریانس ژنتیکی غالبیت در کنترل آن صفات بوده که برای برنامه های تولید هیبرید مفید می¬باشد.